Çağımız, bir anlamda sorun çağıdır. Sorunlar hayatımızın bir parçası. Hayata geldiğimiz ilk andan itibaren sorunlarla karşılaşıyoruz. Birey ve grubun içinde yaşadığı çevreye uyum sağlaması durumunda ortaya çıkan olumsuzluklar ve çatışmalar sorun olarak değerlendirilir ve bu durumdaki birey ve grupların ortaya çıkan olumsuzluklar ve çatışmalarla yapacakları mücadeleye de sorun çözme denir. İnsan organizmasının amacına yönelik eylemleri sürekli engellenmektedir.
Karşılaştığımız bir zorluğu ortadan kaldıramadığımız zaman bir sorunla karşı karşıyayız demektir. Yaşadıkça karşılaştığımız sorunlar büyüyor ve karmaşıklaşıyor. Karşılaştığımız her sorun ise, zorluk derecesine göre bir zihin etkinliği gerektirir. Böylece düşüncemiz soruna çevrilir ve sorunun üstünde yoğunlaşırız.
Sorun çözme, karmaşık bir süreç olmasına rağmen insanın günlük davranışlarındandır. Karşılaşılan sorunların bazıları sade işlem ve eylemlerle çözülebilir, ancak bazılarının çözümünde ise insanın gücü yetmez. Bu durumlarda ise insanın başkasından veya uzmanından yardım alması gerekir. Kısaca, sorun çözme davranışı, karşılaşılan engeli ortadan kaldırmak için, insanın yapabileceği tüm çabalarıdır.
Her insan yaşamı ile edindiği, kendine özgü bir sorunu ele alış ve çözme yöntemi vardır. Bunların dışında ise genellikle kullanılan bazı yollar bulunmaktadır. Sorunların bazıları Deneme-Yanılma yolu ile çözülebilir. Bu hem bir öğrenme yolu hem de sorun çözme yoludur. İkinci sorun çözme yöntemi olarak birçok alanda kullanılan İndirgeme (Redüksiyon) yöntemidir.
Bilim adamları kendi alanlarındaki sorunları çözmek için bilimsel sorun çözme yolunu kullanırlar. Bilimsel sorun çözme yöntemi basamakları;
1-Sorun eleştirilir, tartışılır, sınırlandırılır ve tanımlanır.
2-Sorun için kaynaklardan bilgi toplanılır be bilgiler düzene konulur.
3-Bu bilgilere dayanılarak sorun için birkaç hipotez (soruna konulan geçici çözüm) bulunur.
4-Hipotezler denenir, deneme sonuçları değerlendirilir, çözüm yolu olup olmayacağı araştırılır.
5-Hipotezler çözüm yolu olabilecek değerde ise uygulanarak sorun çözülür. Eğer çözüm sağlanamazsa eski yol atılır, yenileri bulunur ve yeniden dördüncü basamağa geçilir.
Bilimsel yöntemle sorun çözme bütün bilim dallarında kullanıldığı gibi insanın günlük sorunlarını çözmesi için de kullanılabilir.
Bütün bunların yanında ülke sorunları da bilimsel yöntemlerle daha etkin ve hızlı bir şekilde çözülebilir.
Nizamettin Biber
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder